Juni 2017. Gene Simmons, de voorman van de Amerikaanse rockband Kiss, probeert in Amerika een handgebaar als merk te registreren. Op 9 juni vroeg de bandleider registratie aan van het gebaar dat ook bekend staat als de ‘duivelshoorns’. Volgens Simmons gebruikt hij dit teken al sinds 1974 bij optredens van Kiss. Met de merkregistratie hoopt Simmons het alleenrecht te verwerven voor het gebruik van de duivelshoorns in relatie tot muziekoptredens en zaken die met entertainment te maken hebben.

Verontwaardiging

De aanvraag van Simmons zorgt met name op Twitter voor een groot aantal verontwaardigde reacties. Waarom denkt deze bejaarde rocker dat hij een exclusieve claim kan leggen op zo’n stokoud gebaar? Immers, de duivelshoorns wordt al eeuwen lang over de hele wereld gebruikt in verschillende betekenissen, van ‘duivelsverering’ tot ‘ongeluk’ en ‘overspel’.

Gebruik door artiesten

Maar juridisch relevanter is de kritiek dat Simmons helemaal niet de eerste entertainer was die de duivelshoorns gebruikte. Zo noemt de weduwe van Black Sabbath-zanger Ronnie James Dio de actie van Simmons walgelijk. Volgens de weduwe was het haar in 2010 overleden man die het gebaar populair maakte tijdens zijn Black Sabbath-tijd. Echter, het is de vraag of Dio daarmee eerder was dan Simmons: Dio trad pas in 1979 toe tot Black Sabbath.

Coven en John Lennon

Aantoonbaar van eerdere datum is het gebruik van het symbool door de Amerikaanse band Coven, op de hoes van het album Witchcraft uit 1969. En last but not least: zelfs John Lennon blijkt de duivelshoorns ruim vóór 1974 gebruikt te hebben: op de cover van de single Yellow Submarine uit 1966.

Middelvinger

Het Amerikaanse merkenbureau zal de aanvraag nu binnenkort toetsen en publiceren. Gezien de duizenden boze reacties via social media lijkt de kans groot dat er bezwaar wordt ingediend tegen de registratie. Maar sommigen houden het bij een grapje: Nikki Sixx, de oud-bassist van de band Mötley Crüe, laat via Twitter weten te overwegen nu het gebaar van de welbekende middelvinger als merk te registreren.

Dit artikel werd eerder gepubliceerd in de Volkskrant op 20-06-17. 

Aanvulling 23-06: De Telegraaf meldt op 22 juni dat Simmons zijn ‘patent‘ op het gebaar heeft ‘laten lopen’. De Telegraaf bedoelt hiermee dat de aanvraag tot registratie van het merk  is ingetrokken (patenten en merken worden in de pers vaak door elkaar gehaald). Een blik op de website van het Amerikaanse merkenbureau laat inderdaad zien dat de aanvraag op 20 juni werd ingetrokken.