Technische oplossing

Op zich kun je exclusieve merkrechten krijgen op de vorm van een product. Denk maar aan het Coca-Cola-flesje of de vorm van de Toblerone-reep: beide zijn als vormmerk beschermd. Echter, de wet kent wel een strenge regel voor registratie van vormmerken: als de vorm die je wilt beschermen noodzakelijk is om een technische oplossing te verkrijgen, dan is merkbescherming uitgesloten. De vorm van het nespresso-cupje is technisch bepaald omdat de vorm essentieel is om het cupje te kunnen gebruiken in een Nespresso-apparaat. En dus krijgt de vorm geen merkbescherming.

Nespresso-cupje
Merkregistratie cupje: niet geldig omdat de vorm noodzakelijk is voor technische oplossing

 

Geen eeuwigdurend recht op techniek

Het idee achter deze regel is dat het niet de bedoeling is een bepaalde technische oplossing voor eeuwig exclusief aan één bedrijf te laten. Na verloop van tijd moet nieuwe techniek ook door anderen gebruikt kunnen worden. Anders stokt de vooruitgang. Een recht op een merk kan onbeperkt verlengd worden en biedt dus de mogelijkheid van eeuwigdurende bescherming. Daarom moet je voor bescherming van techniek en uitvindingen bij het octrooirecht zijn. Een octrooi (of patent) geeft bescherming tot maximaal 20 jaar, daarna is de techniek voor iedereen beschikbaar.

Nespresso-cupje
Techniek van het cupje was ooit als octrooi (patent) beschermd

 

Oprekken

Ook de technische aspecten van het cupje waren door Nestlé ooit als octrooi beschermd. Echter, toen die registratie na 20 jaar afliep probeerde Nestlé zijn bescherming op te rekken door het cupje als vormmerk te registreren. Het is een bekende truc: ook Lego deed (tevergeefs) een vergelijkbare poging voor zijn (technisch bepaalde) Lego-blokje.

Ook Lego-blokje niet als vormmerk beschermd: vorm technisch bepaald

 

Vormmerk cupje exit

Met de uitspraak van de Zwitserse rechter verliest Nestlé nu zijn laatste strohalm en is het definitief klaar met de vormmerk-claim van het bedrijf. In 2017 kwam de hoogste Duitse rechter al tot dezelfde conclusie en al veel langer geleden, in 2004, weigerde ook het Europese merkenbureau het vormmerk van Nestlé (zij het dat het merkenbureau als argument gebruikte dat de vorm niet onderscheidend was). Hoe het ook zij, bij Nestlé kunnen ze zich nu weer focussen op waar ze goed in zijn: lekkere koffie maken.

Bas Kist