Januari 2016. Het leek zo’n kansrijke zaak: de claim van U$ 12 miljoen die kunstenaar Jaime Gordon in 2011 bij de rechtbank van Boston indiende tegen Dreamworks, de producent van de succesvolle animatiefilm Kung Fu Panda. Volgens Gordon had Dreamworks het verhaal en de figuren in de film van hem gestolen.

Kon geen toeval zijn

Dat zijn aanklacht niet uit de lucht was gegrepen, bleek uit de schetsen van stripfiguren die Gordon ruim vóór de verschijning van Kung Fu Panda bij het Amerikaanse Copyright Office had laten registreren. Deze vertoonden zo’n grote gelijkenis met de figuren uit de film dat er van toeval geen sprake kon zijn.

Disney-kleurboek

Echter, in 2013 kreeg de zaak een onverwachte wending. Speurwerk van Dreamworks bracht aan het licht dat één van de tekeningen die Gordon als zijn eigen werk had gepresenteerd gewoon gekopieerd was uit een oud Disney-kleurboek. Hoe zou het dan met al die andere ‘bewijsstukken’ zijn, vroeg Dreamworks zich af. Daarop trok Gordon zijn aanklacht plotseling in.

Fraude

Maar daarmee was de kous niet af. Dreamworks, dat inmiddels al U$ 3 miljoen aan de kwestie had verspijkerd, bleef speuren. Zo ontdekte het bedrijf niet alleen dat Gordon zijn copyright-registraties pas had verricht nadát hij een trailer van Kung Fu Panda had gezien, maar ook dat hij in 2012 tijdens de rechtszaak belastend materiaal van zijn PC had verwijderd en zijn advocaten e-mails had laten versturen ter ondersteuning van zijn frauduleuze plannen. Dit laatste wordt in de US wire fraud genoemd.

25 jaar celstraf

Daarmee veranderde de kwestie van een auteursrechtconflict in een fraudezaak en ging zelfs de FBI zich ermee bemoeien. In december 2015 resulteerde dit in een aanklacht van de US Cybercrime Unit tegen Gorden. In plaats van de gedroomde U$ 12 miljoen op de bank hangt Gordon nu 25 jaar celstraf en een boete van U$ 500.000,-, de maximale straf voor wire fraud, boven het hoofd.

Dit artikel werd eerder gepubliceerd in NRC Handelsblad Frauderen via Disney kleurboek NRC 27-01-2016